Bezinningsdag rond liturgie met kardinaal Sarah
Verslag van twee deelnemers
Op donderdag 5 april was er in klooster De Oude Munt in Tegelen een bijzondere bezinningsdag rond de liturgie met kardinaal Sarah, prefect van de congregatie voor de goddelijke eredienst. Kardinaal Sarah was uitgenodigd door de priorin van het klooster om door zijn aanwezigheid en lezing te kunnen bijdragen aan een diepere eucharistische beleving bij met name de priesters.
Aanwezig was een zeventigtal genodigden waaronder Mgr. Aldo Cavalli, nuntius, Mgr. Everard de Jong, hulpbisschop van Roermond, Mgr. Karel Kasteel, naaste medewerker van de paus, en Mgr. Jan van Burgsteden, emeritus bisschop, en zo’n vijfenveertig priesters vanuit het hele land.
De dag begon om 10.00 uur met een Gregoriaans gezongen Eucharistieviering, met als hoofdcelebrant kardinaal Sarah. In zijn overweging sprak hij onder andere over de bijzonderheid van het klooster met de altijddurende aanbidding van het heilig Sacrament van de Eucharistie en het belang van de stilte.
Aansluitend aan de Mis was er tien minuten gezamenlijk aanbidding in stilte en werd afgesloten met het Regina Caeli. Tijdens de lunchpauze was er volop gelegenheid voor ontmoeting en uitwisseling, maar ook voor stille aanbidding.
Om half twee hield de kardinaal een conferentie over ‘DE KRACHT VAN DE STILTE. Tegen de dictatuur van het lawaai’, tevens de titel van één van zijn boeken. Gedachten die hij naar voren bracht: We leven in een wereld waar weinig plaats is voor God, waar mensen het leven naar hun eigen hand zetten. Een wereld die vol is van lawaai. Het lawaai is als een drug geworden waar mensen niet zomaar uitkomen. Maar in de stilte wordt alles geboden om God te ontmoeten. God wacht op onze stilte om zich te openbaren. Wat wordt het met onze wereld als er geen oases van stilte meer zijn!
God wil het kwade niet, evenmin het lijden dat mensen overkomt. Maar God heeft zijn eigen manieren om daarin dicht bij ons te zijn. De stilte openbaart ons Gods compassie. De overwinning van Christus over zonde en dood gebeurt in de stilte op het kruis. Het stille gebed is de laatste schat, de enige kamer waar men in vrede kan zijn. Daarvoor is wel volharding nodig.
Als prefect van de congregatie van de eredienst sprak hij natuurlijk over de liturgie. We moeten niet de ene liturgie tegenover de andere stellen, maar binnentreden in de stilte van de liturgie. Zonder contemplatieve geest blijft de liturgie een gelegenheid van strijd en conflict. Waarom moeten we ons tegen elkaar afzetten? De duivel wil ons tegen elkaar opzetten. De sacrale stilte is de plaats waar we God kunnen ontmoeten. De stilte is een houding van de ziel. Stilte stelt ons in staat om deel te nemen aan het mysterie dat we vieren. Priesters hebben hierin een belangrijke taak, nl. om hun eigen innerlijke stilte zichtbaar te laten zijn, bv. door tien minuten voor aanvang van de Mis in stilte bij het tabernakel neer te knielen. Maar ook tijdens de viering en erna de innige verbondenheid met God uitstralen. Niet alleen tijdens maar ook buiten de Mis is de priester een alter Christus.
Over de westerse liturgie zei de prefect dat deze te spraakzaam is. Zolang wij haar benaderen met een luidruchtig hart, keren we ons niet echt tot de Heer. We spreken vaak, zonder God te hebben ontmoet. We moeten ons naar de Heer keren, zoals Maria Magdalena. Door liturgie begrijpelijk te willen maken en onder het mom van pedagogie wordt afbreuk gedaan aan het mysteriekarakter van de Mis. Het wordt tijd om de schoonheid van de liturgie terug te vinden, want deze weerspiegelt de grootheid van God. De stille krachten zijn de sterke krachten.
De kardinaal gaf ook uitleg over het vieren van de liturgie volgens de oude of nieuwe ritus. Hij gaf aan dat beide ritussen goedkeuring hebben van Rome en gelijkelijk gewaardeerd worden, maar dat ze niet op eigen houtje gemixt kunnen worden. Daarbij benadrukte hij de stilte als kracht van de liturgie en het belang om vooral de eenheid te dienen.
De priorin dankte de kardinaal en liet weten dat het hun roeping en leven is om als zusters van verzoening en eerherstel te bidden voor de priesters, voor een steeds inniger viering van de Eucharistie, vanuit de stilte. Wij zusters, zo zei ze, kunnen niet zonder de priesters, en wij zullen hen altijd met ons gebed terzijde staan.
Na de conferentie werd er buiten een groepsfoto gemaakt en was er koffie en thee. De dag werd afgesloten met de Latijnse gezongen vespers. Al met al een waardevolle en inspirerende dag die uitnodigt tot verdere uitdieping en uitwerking.
